అది ఒక రంగస్థలం. కాదు కాదు పుణ్యస్థలం. పుణ్యక్షేత్రం సందర్శించాలంటే రాసిపెట్టి ఉండాలి. ఈ రంగస్థలం ఎక్కాలంటే పూర్వజన్మ సుకృతం ఉండాలి. ఈ కళమీద విపరీతమైన మక్కువ తో ఇన్నాళ్లు మన మధ్య ఉన్నవాళ్లే ఒక్కసారిగా ఆ రంగస్థలం మీద కాలు పెట్టిన వెంటనే నటులు అయిపోతారు. పాత్రలలో పరకాయ ప్రవేశం చేస్తారు. ఆ నాటకం చూస్తున్నంత సేపు మనల్ని వేరే లోకంలోకి తీసుకెళ్లి పోతారు. రంగస్థలం మీద ప్రేక్షకుడికి ఎదురుగుండా నిలబడి తన నటన ప్రదర్శించాలి. ఇది చాలా కష్టమైన పని. రకరకాల పాత్రలు రకరకాల వేషధారణలు ధరించాలి . గొంతెత్తి శ్రావ్యంగా రాగయుక్తంగా పద్యాలు చదివి వినిపించాలి. అవసరమైన చోట నృత్యాలు చేయాలి. భారీ సంభాషణలు తో పాత్రను రక్తి కట్టించాలి. నిజంగా నటుల నటన తెలియాలంటే నాటకాలోనే తెలుస్తుంది. అయితే తెరదించిన తర్వాత ఆ నటులు మామూలు మనుషులు అయిపోతారు. నాటకానికి జీవితానికి ఎంతో దగ్గర సంబంధం ఉంది అంటారు. కానీ మన నూరేళ్ళ జీవితంలో జీవిత చరమాంకం వరకు నటిస్తూనే ఉంటాం. పాత్రలలో జీవిస్తూనే ఉంటాం. మనం కూడా నటులమే. మానవ జీవితంలో ఉన్న వివిధ దశలలో మనల్ని ఆడించే ఆ పైవాడు మన దర్శకుడు . ఈ దర్శకుడు మనకి కనపడడు. కానీ మర బొమ్మల్లాగా మనల్ని తయారు చేసి ఈ లోకంలోకి తీసుకొస్తాడు ఆ చీకటి లోకంలో తొమ్మిది నెలలు ఉన్నప్పుడు మనకేమీ తెలియదు . అమ్మకి పెట్టినది తిని లోపల అయోమయంగా ఉంటాం. ఒక్కసారి భూమి మీదకు వచ్చి ఈ లోకంతో సంబంధం బాంధవ్యాలు ఏర్పరచుకున్నప్పుడు మన నటన ప్రారంభమైపోతుంది. పిల్లవాడిగా ఉన్నప్పుడు మనకు జీవితంలోని అన్ని విషయాలు కొత్తగా, ఆశ్చర్యంగా కనిపిస్తాయి. ఆనందంతో, విచిత్రతతో నిండిన ఆ దశలో కూడా మనం తెలియకుండానే ఒక నాటకంలోని పాత్రను పోషిస్తుంటాం. చిన్నప్పుడు మనం నటన చేయాలని కాదు, జీవితాన్ని ఆనందించాలని మాత్రమే ఆలోచిస్తాం. కానీ మనం అనుకోకుండా అనేక పాత్రలు పోషిస్తాం—కుటుంబంలో చిన్నారి, తల్లిదండ్రుల పాపాయి, పాఠశాలలో విద్యార్థి, స్నేహితుల మధ్య సరదాగా హడావిడి చేసే పాత్రధారి. బాల్యంలో నటనకు ముసుగు ఉండదు. పిల్లలు నిజాయితీగా ఉంటారు. వారి నవ్వు అసలైనది, వారి కన్నీరు ప్రాక్టీస్ చేసినది కాదు. నాటక రంగంలో హాస్య పాత్రలు, సీరియస్ పాత్రలు ఉంటాయి. పిల్లలకు వాటి మధ్య తేడా తెలియదు. ఒక క్షణంలో ఏడుస్తారు, మరో క్షణంలో నవ్వుతారు. ఒక బాలుడు ఇంట్లో అమాయకంగా వ్యవహరించినా, బడిలో శ్రద్ధగా చదివినా, అల్లరి చేసినా—అతను ఒక నిర్దిష్ట వాతావరణంలో ఉన్నప్పుడు తన పాత్రను మార్చుకుంటాడు. ఇవన్నీ తెలియకుండానే, జీవిత నాటకానికి బాల్యం మౌలిక అంకంగా మారిపోతుంది. పిల్లల ఊహాశక్తి అసాధారణమైనది. ఒక రాతిని కారుగా ఊహించుకుంటారు, ఒక చిన్నమంచాన్ని రాజ్యంగా ఊహిస్తారు. వాళ్లు తమ సొంత ప్రపంచాన్ని నాటకరంగంగా మార్చుకుంటారు. మనం పెద్దవాళ్లుగా అయ్యాక ఆ ఊహాశక్తిని కోల్పోయి, కఠిన నిజాల నాటకంలో చిక్కుకుపోతాం. పిల్లలు చాలా సూటిగా ఉంటారు. వాళ్లకు నాటకీయత ఇష్టం ఉండదు. పెద్దవాళ్లలా దాచిపెట్టడం, నటించడం తెలీదు. అందుకే వాళ్ల మాటలు నిజాయితీగా ఉంటాయి. మనం పెద్దవాళ్లయిన తర్వాత నాటకీయంగా ఎలా మాట్లాడాలో నేర్చుకుంటాం. "పిల్లవాడిగా ఉన్నప్పుడు జీవితం ఒక రంగస్థలం కాదు, ఒక ఆట స్థలం!" జీవిత నాటకంలో బాల్యం ఒక అమాయకత్వపు దశ అయితే, యవ్వనం ఒక కీలక మలుపు. ఈ దశలోనే మనం నిజమైన పాత్రను ఎంచుకోవాలా, లేక సమాజం ఆపాదించిన పాత్రను పోషించాలా అనే ప్రశ్న ఎదురవుతుంది. యువకుడిగా ఉన్నప్పుడు జీవిత రంగస్థలం మారిపోతుంది. చిన్ననాటి ఆటల ప్రదేశం ఇప్పుడు పోటీ భరితమైన ప్రపంచంగా మారుతుంది. కుటుంబ బాధ్యతలు, చదువు, ఉద్యోగ ప్రయత్నాలు అన్నీ కలసి మన పాత్రను గంభీరంగా మార్చేస్తాయి. ఈ దశలో మనం నిజమైన నటనను నేర్చుకుంటాం. చిన్నప్పుడు ఎలాంటి వేషధారణ లేకుండా నిజాయితీగా మాట్లాడిన మనం ఇప్పుడు కొన్ని మాటలు ఆచితూచి మాట్లాడుతాం. సమాజం ఎదుట మనల్ని ఎలా చూపించుకోవాలో ఆలోచిస్తాం. కొన్ని సార్లు మనసులో వున్న భావాలను వ్యక్తపరచలేక నటించాల్సి వస్తుంది. యవ్వనం అనేక ద్వంద్వాల సమాహారం. మనసులో ఒకటిగా అనిపించి, సమాజం వేరే దిశలో నడిపించేటట్లు ఉంటే, అసలు మన పాత్ర ఏది అన్నదానిపై గందరగోళం మొదలవుతుంది. ఒక వైపు భవిష్యత్తుపై ఆశలు, మరోవైపు అస్థిరత. మనం ఈ దశలో ఎలాంటి పాత్రను ఎంచుకుంటామో, అది మన జీవిత నాటకానికి మలుపు తిప్పే అంశం అవుతుంది. ఈ దశలోనే నిజమైన అనుబంధాలు ఏర్పడతాయి. కొన్ని స్నేహాలు జీవితాంతం నిలుస్తాయి, కొన్ని సమయానికే పరిమితమవుతాయి. ప్రేమ అనే భావన కూడా తొలిసారి నాటక రంగంలో ప్రవేశిస్తుంది. ప్రేమించే వ్యక్తి మన జీవితంలో ఒక ముఖ్య పాత్రదారిగా మారతారు. ఇదే సమయం – మనం ప్రధాన పాత్రదారులమా? లేక సహాయక పాత్రదారులమా? అని నిర్ణయించుకునేది. విజయం, అవకాశాలు, ఎదురుదెబ్బలు – ఇవన్నీ ఒక నటుడికి ప్రదర్శనలో ఎదురయ్యే సవాళ్లలాగే. ఒకసారి తడబడినా, మళ్లీ స్టేజ్ మీద నిలబడవలసిందే యువతలో సత్యాన్ని నిలిపే ధైర్యం ఉంటుంది. కానీ, సమాజం "ఇలా ఉండాలి", "ఇలా చేయాలి" అనే ఆదేశాలతో మన పాత్రను మార్చడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. కొందరు ఆ ముసుగుతో జీవిస్తారు, మరికొందరు తమ అసలు స్వరూపాన్ని నిలబెట్టుకుంటారు. యువకుడు జీవిత నాటకంలో అత్యంత గంభీరమైన దశలో ఉన్నాడు. ఈ దశలో తీసుకున్న ప్రతి నిర్ణయం భవిష్యత్ పాత్రను నిర్ధారిస్తుంది. నకిలీ నటనకు దూరంగా ఉండి, నిజమైన పాత్రను పోషించగలిగినవాడే జీవిత నాటకంలో నిజమైన నాయ‌కుడు అవుతాడు. "యవ్వనమంటే భవిష్యత్తు నాటకానికి స్క్రిప్ట్ రాయే సమయం!" – జీవిత నాటకంలో కౌమారం ఒక ఆసక్తికరమైన ఘట్టం. ఇది బాల్యంతో యవ్వనాన్ని కలిపే దశ. పిల్లవాడిగా ఉండే అమాయకత్వం తగ్గిపోతూ, యువకుడిగా మారే మార్గంలో కొత్త భావనలు, భావోద్వేగాలు, ఒత్తిళ్లు మన మనసును ఆక్రమిస్తాయి. చిన్ననాటి ఆటలు, కలలు, ఊహల్లో తేలియాడే స్వేచ్ఛ తగ్గిపోతూ, కొత్త బాధ్యతలతో మన జీవిత నాటక రంగం మారిపోతుంది. చిన్నప్పటి కలలు నిజమవుతాయా? లేక సమాజం మన మీద వేసే ముసుగుకు లోనవుతామా? అనే సందేహం ఈ దశలో మొదలవుతుంది. కౌమారం అనేది శారీరక, మానసిక మార్పులతో కూడిన దశ. ఈ సమయంలో మనం పెద్దవాళ్లలా కనిపించాలనుకుంటాం కానీ చిన్న పిల్లలాగా తిరగడానికీ ఇష్టపడతాం. మన మనస్సు ఎన్నో ప్రశ్నలు వేస్తూ, సమాధానాలు వెతుకుతూ ఉంటుంది. ఈ దశలో కొందరు సీరియస్‌గా ప్రవర్తిస్తారు, మరికొందరు అల్లరి, ఉల్లాసంతో నిండిన పాత్రను పోషిస్తారు. కొంతమంది తమ అసలు భావాలను వ్యక్తపరచలేక సొంత ప్రపంచంలో బందీలుగా మారిపోతారు. ఈ దశలో కుటుంబం కన్నా స్నేహితులే ముఖ్యంగా మారతారు. స్నేహితులు చెప్పే మాటలు ఎక్కువ ప్రభావం చూపుతాయి. మంచి స్నేహితులు ఉంటే మంచి మార్గంలో వెళతాం, కానీ తప్పు దారిలో వెళితే మన జీవిత నాటకంలో మలుపులు మారిపోతాయి. ఈ దశలో మనకు ఎన్నో ఆశలు, లక్ష్యాలు, భవిష్యత్తుపై కలలు ఉంటాయి. కానీ, అవి నెరవేరతాయా? లేదా? అనే భయం వెంటాడుతుంది. కౌమారదశలో మనం తీసుకునే నిర్ణయాలు, మన భవిష్యత్ పాత్రను నిర్దేశిస్తాయి. ఈ వయసులో ప్రేమ అనే భావన తొలిసారి మన జీవిత నాటకంలో ప్రవేశిస్తుంది. అది నిజమైన అనుభూతి కావచ్చు, లేక ఆకర్షణ మాత్రమే కావచ్చు. కానీ మన మనసుకు అది పెద్ద సంగతిగా అనిపిస్తుంది. కౌమార దశలో తల్లిదండ్రులు శత్రువులా అనిపించవచ్చు. వాళ్లు మనను అర్థం చేసుకోవడం లేదనిపించవచ్చు. కానీ, వాళ్ల దృష్టిలో మనం ఇంకా పిల్లలమే. ఈ తేడా వల్ల ఈ దశలో తల్లిదండ్రుల గౌరవం కొంత తగ్గిపోవచ్చు, కానీ తర్వాత జీవితంలో వాళ్లు చెప్పింది అర్థం అవుతుంది. "కౌమార దశ అనేది వేదికపైకి కొత్తగా ప్రవేశించిన పాత్రలా ఉంటుంది – మొదట భయపడతాం, తర్వాత మనమే కథను నడిపించాలి!" జీవిత నాటకంలో చివరి అంకం వృద్ధాప్యం. బాల్యం ఒక రంగుల ప్రపంచం అయితే, యవ్వనం ఆశయాలతో నిండిన సమయం. కానీ వృద్ధాప్యం—ఆలోచనలతో, జ్ఞాపకాలతో నిండిన దశ. ఇది ఒక మూసివేయబోయే తెర, కానీ అందులో అనేక అనుభవాల సంగీతం ఉంది. జీవితంలో అనేక పాత్రలు పోషించిన తర్వాత, వృద్ధాప్యంలో మళ్లీ మౌనం, ఒంటరితనం సహజమవుతాయి. ఒకప్పుడు ప్రధాన పాత్రధారి అయిన వ్యక్తి, ఇప్పుడు గమనించబడని గెస్ట్ రోల్‌లోకి మారిపోతాడు. మనల్ని అర్థం చేసుకునే వాళ్లు కొంతమంది ఉంటారు, కానీ ఎక్కువ మంది కొత్త పాత్రలతో బిజీ అయిపోతారు. ఈ దశలో మనం భవిష్యత్తుపై కన్నా గతాన్నే ఎక్కువగా చూస్తాం. "ఆ రోజులు..." అనే మాటలు ఎక్కువగా వినిపిస్తాయి. బాల్యం, యువకత్వం, విజయాలు, పరాజయాలు—అన్ని మదిలో తిరుగుతాయి. ఒకప్పుడు మనం ఓర్పుగా ఎదురు చూసిన విజయాలు, ఇప్పుడు కేవలం గుర్తుగా మిగిలిపోతాయి. యువకుడిగా ఉన్నప్పుడు మన చుట్టూ అనేకమంది ఉంటారు. కానీ వృద్ధాప్యంలో, పిల్లలు తమ జీవితాలతో ముందుకు వెళ్లిపోతారు. మనం వారిని చూస్తూనే ఉంటాం, కానీ మన వైపు చూస్తున్నవాళ్లు తక్కువగా ఉంటారు. కుటుంబం మధ్య ఉన్నా, లోపల మాత్రం ఏకాంతమే మిగిలిపోతుంది. వృద్ధాప్యంలో శరీరం నెమ్మదిగా సహకరించడం మానేస్తుంది. ఏదో ఒకప్పుడు ఉత్సాహంగా పని చేసిన చేతులు, నేడు వణుకుతూ ఉంటాయి. కనుచూపు మసకబారుతుంది. మనకు తెలియకుండా మన పాత్రను తగ్గించేస్తాం. ఒకప్పుడు నాయకత్వం వహించిన వ్యక్తి ఇప్పుడు మార్గనిర్దేశం కోసం ఎదురు చూడాల్సిన పరిస్థితి వస్తుంది. మన అభిప్రాయాలకు విలువ తగ్గుతుందని అనిపించవచ్చు. మన మాటలు విన్నవారికి భారం అనిపించవచ్చు. కానీ నిజానికి, వృద్ధుల అనుభవాలు అనేక మంది యువతకు దారి చూపించగలవు. వృద్ధాప్యం, బాల్యం చాలా విషయాల్లో సమానం. చిన్నప్పుడు మనం ఎలా ఆధారపడతామో, వృద్ధాప్యంలోనూ అలాగే మారిపోతాం. మనం మళ్లీ పిల్లలవుతాం—కానీ తేడా ఏమిటంటే, మన దగ్గర ఆత్మవిశ్వాసం ఎక్కువగా ఉంటుంది కానీ శక్తి తగ్గిపోతుంది. వృద్ధాప్యమే జీవితం అనే నాటకానికి ఆఖరి అంకమైతే, మరణం తెరపాటు. కానీ మన జ్ఞాపకాల రూపంలో, మన పిల్లల మనసుల్లో మన కథ కొనసాగుతూనే ఉంటుంది. మనం ఎలా జీవించామో, ఎలా ప్రేమించామో, మన చుట్టూ ఉన్నవారిపై ఎలాంటి ప్రభావం చూపించామో—అదే మన నిజమైన వారసత్వం. వృద్ధాప్యం అనేది నాటక రంగంలో చివరి విజృంభణ కాదు, ఓ మెలోడి లాంటి ముగింపు. ఈ దశలో మనం బాధ్యతల నుంచి విముక్తులవుతాం. మనం చూసిన అనుభవాలను, నేర్చుకున్న పాఠాలను తరం తర్వాత తరానికి అందించగలిగితే, మన పాత్ర పూర్తయినట్లు. "జీవితం ఒక నాటకం అయితే, వృద్ధాప్యం చివరి అంకం—కానీ ఆ అంకం కూడా ఒక గొప్ప సందేశాన్నే ఇస్తుంది!" ఆ రంగస్థలం మీద జీవించిన ఎంతోమంది కళాకారులను వారు నాటక రంగం అభివృద్ధికి కృషి చేసిన తీరుతెన్నులకు ఈ ప్రపంచ నాటక రంగస్థల దినోత్సవం సందర్భంగా మనస్ఫూర్తిగా నమస్కరిస్తూ ఈ జీవిత నాటక రంగంలో అన్ని దశలను అనుభవిస్తున్న అనుభవంతో ఈ వ్యాసం మీ ముందుకు.